Ο νέος κορωνοϊός μεταδίδεται μέσω του αέρα, κυρίως σε κλειστούς χώρους. Παρόλο που δεν είναι τόσο μολυσματικός όσο η ιλαρά, οι επιστήμονες αναγνωρίζουν πλέον ανοιχτά τον ρόλο που παίζουν τα αερολύματα – μικρά μολυσματικά σωματίδια που εκπνέονται από ένα άτομο που έχει μολυνθεί και αιωρούνται στον αέρα ενός εσωτερικού χώρου, εξηγείται σε δημοσίευμα της αγγλόφωνης “El País”.

Πώς λειτουργεί η μετάδοση και κυρίως, πώς μπορούμε να τη σταματήσουμε;

Μέχρι στιγμής, οι υγειονομικές αρχές αναγνωρίζουν τρία μέσα μετάδοσης του κορωνοϊού:

– Τα μικρά σταγονίδια που εκπέμπονται κατά τον βήχα ή την ομιλία, τα οποία είναι πιθανό να καταλήξουν στα μάτια, το στόμα ή τη μύτη ανθρώπων που στέκονται κοντά.

– Οι μολυσμένες επιφάνειες, παρόλο που το αμερικανικό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Ασθενειών (CDC) υποστηρίζει ότι αυτός είναι ο λιγότερο πιθανός τρόπος να μολυνθεί κάποιος από τον ιό.

Το συμπέρασμα αυτό υποστηρίζεται και από το ευρωπαϊκό τμήμα του Οργανισμού, σύμφωνα με το οποίο δεν έχει παρατηρηθεί κανένα κρούσμα που να προκλήθηκε από επαφή με μολυσμένη επιφάνεια.

– Τέλος, υπάρχει και η μετάδοση μέσω αερολυμάτων – την εισπνοή δηλαδή αόρατων μολυσματικών σωματιδίων που εκπνέει ένα άτομο που έχει προσβληθεί και συμπεριφέρονται παρόμοια με τον καπνό. Χωρίς εξαερισμό, τα αεροσταγονίδια παραμένουν στον αέρα και πυκνώνουν όλο και περισσότερο καθώς περνά η ώρα.

Αναπνοή, ομιλία και φωνές

Στο ξεκίνημα της πανδημίας, υπήρχε η άποψη ότι τα μεγάλα σταγονίδια που εκτοξεύονται όταν βήχουμε ή φτερνιζόμαστε αποτελούσαν το κύριο μέσο μετάδοσης. Γνωρίζουμε όμως ότι το να φωνάζουμε ή να τραγουδάμε σε κλειστούς χώρους χωρίς καλό εξαερισμό για μεγάλη χρονική διάρκεια επίσης αυξάνει τον κίνδυνο μόλυνσης.

Την άνοιξη, οι υγειονομικές αρχές απέτυχαν να επικεντρωθούν στην μετάδοση μέσω αερολυμάτων, αλλά πρόσφατα επιστημονικά δημοσιεύματα έχουν οδηγήσει τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) και το CDC στο να επικεντρωθούν σε αυτήν.

Ένα άρθρο στο έγκυρο επιστημονικό περιοδικό Science συμπέρανε ότι υπάρχουν «συντριπτικές αποδείξεις» ότι ο συγκεκριμένος τρόπος μετάδοσης είναι μια «βασική οδός» μόλυνσης, ενώ το CDC σημειώνει πλέον ότι «σε συγκεκριμένες συνθήκες, φαίνεται πως [τα αερολύματα] έχουν καταφέρει να μολύνουν άτομα που βρίσκονταν πάνω από δύο μέτρα μακριά. Αυτό συνέβη σε κλειστούς χώρους με ανεπαρκή εξαερισμό. Κάποιες φορές το μολυσμένο άτομο ανάσαινε βαριά, για παράδειγμα, ενώ τραγουδούσε ή γυμναζόταν».

Σημειώνεται ότι εκτοξεύονται 10 φορές περισσότερα μολυσματικά μικροσωματίδια όταν μιλάμε και 50 φορές περισσότερα όταν φωνάζουμε.

Εξομοίωση μετάδοσης του ιού σε μια συνάθροιση εντός σπιτιού: 

1. Έξι άτομα συναντώνται σε ένα σπίτι και ένας εξ’ αυτών έχει προσβληθεί από τον ιό. (Περίπου το 31% των ξεσπασμάτων του ιού που έχουν καταγραφεί στην Ισπανία έχουν προκληθεί από τέτοιου είδους συναθροίσεις, κυρίως μεταξύ οικογενειών και φίλων.)

2. Ανεξάρτητα από το εάν τηρούνται οι αποστάσεις, εάν έξι άτομα περάσουν τέσσερις ώρες μαζί μιλώντας δυνατά, χωρίς να φορούν μάσκα σε ένα δωμάτιο χωρίς εξαερισμό, θα μολυνθούν όλοι τους.

3. Εάν γίνει χρήση μασκών, τέσσερα άτομα κινδυνεύουν να προσβληθούν. Οι μάσκες από μόνες τους δεν θα εμποδίσουν τη μόλυνση εάν η έκθεση στον ιό είναι εκτεταμένη.

4. Ο κίνδυνος μόλυνσης μειώνεται σημαντικά εάν τα άτομα φορούν προστατευτικές μάσκες, μειώσουν τη διάρκεια της συνάθροισης στο μισό καθώς και αν υπάρξει εξαερισμός του χώρου.

 

Μπαρ και εστιατόρια

Τα ξεσπάσματα κορωνοϊού σε εκδηλώσεις καθώς και σε μέρη όπως τα μπαρ και τα εστιατόρια, ευθύνονται για έναν σημαντικό αριθμό μολύνσεων σε συνθήκες κοινωνικών συναθροίσεων. Επιπλέον, πρόκειται για τα πλέον «εκρηκτικά» ξεσπάσματα. Κάθε ξέσπασμα του ιού σε ένα νυχτερινό κέντρο μολύνει κατά μέσο όρο 27 ανθρώπους, σε σχέση με τις οικογενειακές συναθροίσεις όπου κατά μέσο όρο θα μολύνονταν μόλις έξι.

Μια από αυτές τις «υπερ-μεταδόσεις» σημειώθηκαν σε ένα κλαμπ στην πόλη Κόρντομπα της νότιας Ισπανίας, όπου 73 άτομα εντοπίστηκαν θετικά μετά από νυχτερινή τους έξοδο στο εν λόγω μέρος. Επιπλέον, οι επιστήμονες ανέλυσαν πρόσφατα το ξέσπασμα του ιού σε ένα μπαρ στο Βιετνάμ , όπου 12 άτομα προσβλήθηκαν από τον ιό.

Εξομοίωση μετάδοσης του ιού σε ένα μπαρ με περιορισμένο αριθμό παρευρισκομένων: 

1. Σε αυτό το μπαρ, ο αριθμός των παρευρισκομένων έχει μειωθεί στο 50%. Υπάρχουν 15 θαμώνες και τρια μέλη του προσωπικού. Τα παράθυρα είναι κλειστά και δεν υπάρχει μηχανικός εξαερισμός.

2. Στη χειρότερη περίπτωση, εάν δεν υπάρξουν μέτρα, 14 από τους πελάτες θα προσβληθούν μετά από τέσσερις ώρες.

3. Εάν, ωστόσο, φορεθούν προστατευτικές μάσκες με συνέπεια, ο κίνδυνος μόλυνσης θα πέσει σε οκτώ νέα κρούσματα.

4. Επιπλέον, εάν ο χώρος εξαερίζεται, το οποίο μπορεί να γίνει μόνο μέσω ενός καλού συστήματος κλιματισμού, και περιοριστεί ο χρόνος παραμονής στο μπαρ, ο κίνδυνος μόλυνσης περιορίζεται σε μόλις ένα άτομο.

Σχολεία

Τα σχολεία αποτελούν μόλις το 6% των ξεσπασμάτων κορωνοϊού που έχουν καταγραφεί από τις ισπανικές υγειονομικές αρχές. Η δυναμική της μετάδοσης μέσω αερολυμάτων στη σχολική αίθουσα αλλάζει εντελώς, ανάλογα με το αν ο μηδενικός ασθενής είναι δάσκαλος ή μαθητής.

Οι δάσκαλοι μιλούν πολύ περισσότερο από τους μαθητές και υψώνουν τις φωνές τους προκειμένου να ακουστούν, κάτι που πολλαπλασιάζει την εκτόξευση δυνητικά μολυσματικών σωματιδίων.

Συγκριτικά, ένας μαθητής θα μιλούσε μόνο περιστασιακά. Σύμφωνα με τις οδηγίες του Εθνικού Συμβουλίου Ερευνών της Ισπανίας, η κυβέρνηση έχει προτείνει να εξαερίζονται οι σχολικές αίθουσα – παρόλο που αυτό ίσως προκαλέσει δυσφορία κατά τους χειμερινούς μήνες – ή να χρησιμοποιούνται μονάδες εξαερισμού.

Εξομοίωση μετάδοσης του ιού σε μια σχολική αίθουσα: 

1. Το πιο επικίνδυνο σενάριο είναι μια σχολική αίθουσα χωρίς εξαερισμό και τον δάσκαλο να είναι ο μηδενικός ασθενής (δηλαδή αυτός που έχει προσβληθεί από τον ιό).

 

2. Εάν περάσουν δύο ώρες εντός της αίθουσας με έναν δάσκαλο που έχει μολυνθεί, χωρίς να τηρηθούν μέτρα για περιορισμό του αριθμού αερολυμάτων, υπάρχει κίνδυνος να προσβληθούν έως και 12 μαθητές.

3. Εάν όλοι φορούν προστατευτικές μάσκες, ο αριθμός των ατόμων που κινδυνεύουν να προσβληθούν μειώνεται στους πέντε. Σε αληθινές περιπτώσεις ξεσπάσματος του ιού, ωστόσο, έχει παρατηρηθεί ότι οποιοσδήποτε μαθητής μπορεί να μολυνθεί ανεξάρτητα από το πόσο κοντά βρίσκονται στον δάσκαλο καθώς τα αερολύματα εξαπλώνονται με τυχαίο τρόπο εντός του μη – εξαερισμένου δωματίου.

4. Εάν το δωμάτιο εξαερίζεται κατά τη διάρκεια του μαθήματος, είτε με φρέσκο αέρα είτε μηχανικά, και το μάθημα διακοπεί μετά από μία ώρα προκειμένου να ανανεωθεί πλήρως ο αέρας, το ρίσκο μόλυνσης μειώνεται δραματικά.

^{Πηγή: El País}