Γερμανία: Ελληνικό Λύκειο «Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή».
Εδώ χτυπάει δυνατά η καρδιά της Ελλάδας!
Οι μαθητές του ομίλου Δημοσιογραφίας ξεκινούν μια έρευνα για τα ελληνικά σχολεία της Ομογένειας, προκειμένου να κατανοήσουν τις συνθήκες εκπαίδευσης, τις προκλήσεις και τις μοναδικές εμπειρίες των μαθητών και των εκπαιδευτικών σε αυτά τα σχολεία. Μέσα από συνεντεύξεις με μαθητές και καθηγητές ελληνικών σχολείων στην Ομογένεια, η ομάδα μας αναδεικνύει τις ομοιότητες και τις διαφορές που υπάρχουν με τα σχολεία στην Ελλάδα, αλλά και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι μαθητές στην καθημερινότητά τους. Σκοπός της έρευνας είναι να «ρίξουμε φως» σε ένα σημαντικό θέμα που αφορά την εκπαίδευση των Ελλήνων στο εξωτερικό και να αναδείξουμε τη σημασία της διατήρησης της ελληνικής γλώσσας και πολιτισμού πέρα από τα σύνορα της Ελλάδας.
Το δημοσιογραφικό μας ταξίδι ξεκίνησε από το Ελληνικό σχολείο στη Γερμανία .Είχαμε τη χαρά να συζητήσουμε με μαθητές αλλά και εκπαιδευτικούς από το Ελληνικό Λύκειο «Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή» στο Μόναχο.
Στην καθημερινότητά σας μιλάτε περισσότερο τα ελληνικά ή τα αγγλικά;
Η κύρια γλώσσα μας είναι τα ελληνικά . Μιλάμε ελληνικά στο σχολείο αλλά και με την οικογένειά μας. Επίσης, οι φίλοι μας είναι Έλληνες. Επομένως, η ελληνική γλώσσα είναι το μέσο επικοινωνίας στην καθημερινότητά μας .
Ποιες είναι οι ομοιότητες και ποιες οι διαφορές ενός ελληνικού σχολείου στην Ελλάδα και ενός ελληνικού σχολείου στη Γερμανία;
Δεν υπάρχουν διαφορές. Στο σχολείο ακολουθούμε το επίσημο αναλυτικό πρόγραμμα του Ελληνικού Υπουργείου Παιδείας. Έχουμε τα ίδια βιβλία και φυσικά, τα ίδια μαθήματα. Δίνουμε και εμείς Πανελλήνιες εξετάσεις, όπως και τα παιδιά στην Ελλάδα.
Ποιες είναι οι ομοιότητες και ποιες οι διαφορές ενός ελληνικού σχολείου στη Γερμανία και ενός Γερμανικού σχολείου στη Χώρα;
Οι διαφορές σε αυτήν την περίπτωση είναι πολύ μεγαλύτερες. Το γερμανικό σχολείο ακολουθεί διαφορετικό πρόγραμμα σπουδών. Αξίζει να αναφέρουμε βέβαια ότι στο γερμανικό Gymnasium (το οποίο είναι επτατάξιο) διδάσκονται τα αρχαία ελληνικά σε πολύ υψηλό επίπεδο.
Μια ακόμη μεγάλη διαφορά έγκειται στις υποδομές. Τα γερμανικά σχολεία όλων των ειδών (Gymnasium, Mittelschule, Berufsschule) διαθέτουν άριστες υποδομές. Επομένως, οι μαθητές βιώνουν τη μαθητική τους ζωή σ΄ ένα περιβάλλον υψηλότερης ποιότητας.
Ποιος είναι ο μαθητικός πληθυσμός του σχολείου σας;
Είναι περίπου 240 μαθητές. Είμαστε το μεγαλύτερο ελληνικό σχολείο της Ομογένειας στην Ευρώπη. Είναι ένας αριθμός που επισημαίνει την έντονη ελληνική παρουσία στη Γερμανία.
Ποιες δυσκολίες αντιμετωπίζετε στο σχολείο σας;
Η αλήθεια είναι ότι αντιμετωπίζουμε αρκετές δυσκολίες στην καθημερινότητά μας. Το σχολείο μας δεν είναι κατασκευασμένο για τις ανάγκες μιας σχολικής μονάδας. Κτηριακά βρισκόμαστε σε μια πολυκατοικία. Επομένως, ο χώρος αυλισμού είναι περιορισμένος και βρίσκεται σε έναν όροφο. Επιπλέον, δεν υπάρχουν αθλητικές υποδομές. Διανύουμε μια απόσταση είκοσι λεπτών παίρνοντας τα μέσα δημόσιας μεταφοράς, για να προσεγγίσουμε ιδιωτικούς χώρους εκγύμνασης, όπου κάνουμε το μάθημα της γυμναστικής.
Επίσης, τα ελληνικά σχολεία είναι λίγα. Επομένως, μεγάλο μέρος του μαθητικού πληθυσμού διανύει καθημερινά μεγάλες αποστάσεις χρησιμοποιώντας τα δημόσια μέσα μεταφοράς. Κάθε μαθητής μπορεί να χρειάζεται 1 έως 2 ώρες για να φτάσει στο σχολείο. Φανταστείτε και το χρόνο επιστροφής; Ο χρόνος που δαπανάει καθημερινά για τη μετακίνησή του είναι μεγάλος και λειτουργεί ως εμπόδιο στην καθημερινή του μελέτη .
Βέβαια, οφείλουμε να παραδεχθούμε ότι οι καθηγητές μάς βοηθούν πολύ. Είναι δίπλα μας και μας υποστηρίζουν. Μας βοηθούν επίσης και με τις απουσίες κάθε φορά που αντιμετωπίζουμε πρόβλημα μετακίνησης.
Ποιες είναι οι μεγαλύτερες προσκλήσεις για έναν Έλληνα νέο στη Γερμανία;
Η διασύνδεση με τους νέους συνομηλίκους μας στη Γερμανία δεν είναι πάντα εύκολη. Οι μαθητές του Γυμνασίου που έχουν δραστηριότητες έξω από το σχολείο είναι εύκολο να συνδεθούν με την κοινωνία αλλά και με νέους από τη Χώρα. Εμείς, όμως, που είμαστε Γ΄ Λυκείου έχουμε έναν συγκεκριμένο στόχο, την εισαγωγή μας στα Ελληνικά Πανεπιστήμια, και γι΄ αυτό τον λόγο διαβάζουμε συστηματικά. Έτσι, δεν έχουμε χρόνο για ανάπτυξη διαπροσωπικών σχέσεων έξω από την ελληνική κοινότητα.
Παράλληλα, μερικές φορές οι προκαταλήψεις και ο κοινωνικός αποκλεισμός υφίστανται ως κοινωνική πραγματικότητα στην καθημερινότητά μας και δυσχεραίνει ακόμη περισσότερο την κοινωνική μας ένταξη.
Ρωτήσαμε όμως και κάποιους από τους εκπαιδευτικούς.
Στο σχολείο σας είναι επαρκές το ακαδημαϊκό προσωπικό;
Το ακαδημαϊκό προσωπικό είναι σχεδόν επαρκές. Στο παρελθόν, βέβαια, δεν είχαμε πάντα τον αναμενόμενο αριθμό εκπαιδευτικών κατά την έναρξη του σχολικού έτους. Κάποιοι καθηγητές μάλιστα έρχονταν τα Χριστούγεννα. Τα τελευταία, όμως, δυο χρόνια οι εκπαιδευτικοί προσέρχονται στο σχολείο μας εγκαίρως και τα ελληνικά σχολεία λειτουργούν σε γενικές γραμμές ικανοποιητικά. Όλα καλά!
Υπάρχουν φορείς που σας βοηθούν οικονομικά και ηθικά;
Οι οικονομικοί πόροι προέρχονται αποκλειστικά από το Υπουργείο Παιδείας της Ελλάδας. Ηθικά όμως μας ενισχύουν ο Σύλλογος Γονέων και Κηδεμόνων αλλά και το Ίδρυμα «Παλλάδιον». Είναι πάντα δίπλα μας και μας υποστηρίζουν ,όποτε προκύπτει ανάγκη. Δε θα πρέπει να παραλείψουμε και τη συνδρομή των Συλλόγων της Ομογένειας, όπως ο Σύλλογος των Μακεδόνων, των Θεσσαλών, των Κρητών και των Ποντίων, οι οποίου είναι ιδιαίτερα ενεργοί και δραστήριοι στη Βαυαρία. Και αυτοί είναι πάντα δίπλα μας!
Ποια είναι τα μεγαλύτερα οργανωτικά ή λειτουργικά προβλήματα του σχολείου;
Είναι γεγονός ότι σε πολλά ακαδημαϊκά θέματα δεν έχουμε την πληροφόρηση που έχετε εσείς στην Ελλάδα. Πολλές φορές, οι πληροφορίες για εκπαιδευτικά ζητήματα ή διαγωνισμούς καθυστερούν. Μπαίνουμε στη διαδικασία εμείς να αναζητούμε απαντήσεις.
Όμως, το μεγαλύτερο πρόβλημα για εμάς είναι το ζήτημα της απόστασης. Το μεγαλύτερο ποσοστό του μαθητικού πληθυσμού διαμένει πολύ μακριά από το σχολείο. Οι μαθητές αξιοποιούν τα μέσα δημόσιας μεταφοράς. Όμως, συχνά καθυστερούν να προσέλθουν στο σχολείο καθημερινά. Το ίδιο πρόβλημα αντιμετωπίζουν και οι καθηγητές. Η αλήθεια είναι ότι είμαστε το μόνο ελληνικό λύκειο στην ευρύτερη περιοχή. Το Μόναχο είναι μια τεράστια πόλη και οι Έλληνες είναι απλωμένοι παντού. Οι γονείς αντιμετωπίζουν λοιπόν το δίλημμα αν το παιδί τους θα παρακολουθήσει το γερμανικό σχολείο που βρίσκεται δίπλα στο σπίτι τους ή θα παρακολουθήσει τα μαθήματα του ελληνικού σχολείου με τίμημα… την απόσταση.
Επιλέγοντας σχολείο, επιλέγεις τρόπο ζωής!
Άρα; Η επιλογή «ελληνικό σχολείο ή γερμανικό» είναι ζήτημα καίριας σημασίας για τους Έλληνες στη Γερμανία;
Μα φυσικά! Επιλέγοντας σχολείο, επιλέγεις τρόπο ζωής! Πιο συγκεκριμένα αν τα παιδιά επιλέξουν το γερμανικό σχολείο, δεν θα αντιμετωπίζουν πρόβλημα απόστασης. Πιθανόν όμως ,να αντιμετωπίσουν την καχυποψία και να έχουν λιγότερες ευκαιρίες μάθησης, όπως και άλλοι μεταναστατευτικοί πληθυσμοί -που επίσης βρίσκονται στη Γερμανία- επειδή το γερμανικό σχολείο είναι πιο απαιτητικό. Πολύ συχνά, οι γονείς δεν μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά τους, κυρίως λόγω γλώσσας. Έτσι, πολύ συχνά τα Ελληνόπουλα παρακολουθούν τα επαγγελματικά σχολεία (Berufsschule), χωρίς βέβαια να έχουν τη δυνατότητα πανεπιστημιακής μόρφωσης. Ωστόσο, θα πρέπει να τονίσουμε ότι υπάρχουν Ελληνόπουλα που διαπρέπουν στα γερμανικά σχολεία και πανεπιστήμια. Αυτά όμως δεν αποτελούν την πλειονότητα.
Από την άλλη μεριά, αν επιλέξουν το ελληνικό σχολείο, αναμφίβολα θα έχουν τη δυνατότητα να δώσουν Πανελλήνιες Εξετάσεις (Ομογενών) και να φοιτήσουν σε κάποιο πανεπιστήμιο τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Γερμανία.
Ο Όθωνας ίδρυσε στη Βαυαρία το πρώτο ελληνικό σχολείο για τους Έλληνες που θα επιθυμούσαν να συνεχίσουν τη ζωή τους εδώ.
Ο Ελληνισμός παραμένει ζωντανός; Ποια είναι η θέση του ελληνικού πολιτισμού στη Γερμανία;
Οι Γερμανοί τρέφουν μεγάλο σεβασμό για τον ελληνικό πολιτισμό και την ελληνική γλώσσα. Στη Βαυαρία, ειδικά, έκδηλος είναι ο σεβασμός για την ελληνική παιδεία. Ο Όθωνας μάλιστα ίδρυσε στη Βαυαρία το πρώτο ελληνικό σχολείο για τους Έλληνες που θα επιθυμούσαν να συνεχίσουν τη ζωή τους εδώ. Τους έδωσε δηλαδή τη δυνατότητα να ζήσουν εδώ και να συνεχίσουν την ελληνική παιδεία και τον ελληνικό τρόπο ζωής.
Στα μεταγενέστερα χρόνια μάλιστα στο κέντρο του Μονάχου το γερμανικό κράτος παραχώρησε ένα μεγάλο οικόπεδο προκειμένου να κτιστεί ελληνικό σχολείο. Αξιοσημείωτο είναι ότι το γερμανικό κράτος δεν έχει παραχωρήσει ανάλογη δυνατότητα σε καμία άλλη εθνικότητα που διατύπωσε το ίδιο αίτημα. Το σχολείο όμως δεν ολοκληρώθηκε ποτέ…
Το γερμανικό κράτος παραχώρησε ένα μεγάλο οικόπεδο προκειμένου να κτιστεί ελληνικό σχολείο. Το σχολείο όμως δεν ολοκληρώθηκε ποτέ…
Υπάρχουν σήμερα αρκετά ελληνικά σχολεία;
Σήμερα υπάρχουν στη Γερμανία 3 Δημοτικά, 2 Γυμνάσια και ένα Λύκειο.
Οι 400 μαθητές του σχολείου πού θα βρίσκονται την επόμενη χρονιά; Αν κλείσει το σχολείο στο βόρειο Μόναχο, θα απομείνει το ελληνικό σχολείο στο Ανατολικό Μόναχο.
Παρακολουθήσαμε στα ελληνικά μέσα ενημέρωσης ότι ένα από τα ελληνικά σχολεία πρόκειται να κλείσει! Είναι αλήθεια;
Πράγματι, ελλοχεύει ο κίνδυνος να κλείσει ένα από τα δυο Γυμνάσια, το οποίο συστεγάζεται με ένα Δημοτικό σχολείο στο Μόναχο. Δεν έγινε έγκαιρη ανανέωση του συμβολαίου με το γερμανικό κράτος. Έχει λήξει το συμβόλαιο από τον Ιούλιο του 2023. Βρισκόμαστε στο έτος 2025 και δεν έχει βρεθεί ακόμη λύση.
Οι Έλληνες του εξωτερικού δεν είναι δεύτερη κατηγορία Ελλήνων. Είναι ισότιμοι και έτσι θα έπρεπε να αντιμετωπίζονται!
Που αποδίδετε την καθυστέρηση της επίλυσης του ζητήματος;
Δεν γνωρίζουμε την απάντηση. Εμείς από την πλευρά μας, γονείς, εκπαιδευτικοί, μαθητές έχουμε οργανώσει συλλαλητήρια, έχουμε γράψει επιστολές στους ιθύνοντες αλλά δεν έχουμε ακόμη λάβει απάντηση.
Οι 400 μαθητές του σχολείου πού θα βρίσκονται την επόμενη χρονιά; Αν κλείσει το σχολείο στο βόρειο Μόναχο, θα απομείνει το ελληνικό σχολείο στο Ανατολικό Μόναχο.
Οι Έλληνες του εξωτερικού δεν είναι δεύτερη κατηγορία Ελλήνων. Είναι ισότιμοι και έτσι θα έπρεπε να αντιμετωπίζονται!
Ποιες είναι οι μεγαλύτερες ανησυχίες σας για τη διάσωση του ελληνικού πολιτισμού σε βάθος χρόνου;
Ανησυχούμε ότι τα Ελληνόπουλα που μεγαλώνουν σε ένα γερμανικό περιβάλλον με γερμανική παιδεία χωρίς να έχουν επαρκή γνώση της ελληνικής γλώσσας και κουλτούρας, κινδυνεύουν να απωλέσουν την εθνική τους ταυτότητα.
Την προσπάθεια των προγόνων μας που ήρθαν στην Γερμανία ως μετανάστες και διατήρησαν ζωντανή τη γλώσσα μας με την ίδρυση σχολείων, πώς μπορούμε εμείς σήμερα να την ακυρώσουμε;
Το ελληνικό σχολείο όσο μένει «ζωντανό» λειτουργεί ως ήπια διπλωματία. Παράλληλα, ο κάθε απόφοιτος ενός ελληνικού σχολείου πρεσβεύει την ελληνική κουλτούρα στη δουλειά του, στη ζωή του, στην καθημερινότητά του.
Το ελληνικό σχολείο όσο μένει «ζωντανό» λειτουργεί ως ήπια διπλωματία!
