Κάτι περισσότερο από ένα απλό πρόγραμμα: το STEM ως φιλοσοφία στην εκπαιδευτική καθημερινότητα
Συχνά η εκπαίδευση STEM νοείται ως η ενασχόληση με τέσσερα σχετικά αλλά διαφορετικά θεματικά πεδία που ωστόσο σπάνια συνδυάζονται στην πράξη. Παρόλα αυτά, κεντρικός πυλώνας της φιλοσοφίας STEM είναι μια διαθεματική και ενοποιημένη προσέγγιση που δίνει έμφαση στη μάθηση στην πράξη (learn by doing) και συνδέει τις συνιστώσες του STEM με την καθημερινή ζωή και τον πραγματικό κόσμο των μαθητών. Στο CGS η φιλοσοφία STEM, εντάσσεται στην εκπαιδευτική καθημερινότητα των μαθητών μέσα από πληθώρα δράσεων και παρεμβάσεων σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες που συμπληρώνουν αρμονικά την εκπαιδευτική φιλοσοφία International Baccalaureate (IB) του σχολείου καθώς και το αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών.
STEM Induction Day : https://www.youtube.com/watch?v=iVke8DXCyaI
Στιγμιότυπα: https://flic.kr/s/aHskxcS6ZP
Μία ιστορική αναδρομή στο STEM
Το ακρωνύμιο STEM πρωτοεμφανίστηκε ως «SMET» στις ΗΠΑ τη δεκαετία του 1990. Το National Science Foundation της Αμερικής θέλησε να δώσει ιδιαίτερη σημασία σε καθεμιά από τις τέσσερις συνιστώσες του (Science, Technology, Engineering, Mathematics) με δύο κύριους στόχους – έναν στο μικροεπίπεδο και έναν στο μακροεπίπεδο. Σε εθνικό επίπεδο (μακροεπίπεδο) θέλησε να ενισχύσει τις απαραίτητες τεχνολογικές και μηχανικές αλλαγές ώστε η χώρα να παραμείνει ανταγωνιστική σε παγκόσμιο επίπεδο. Στο μικροεπίπεδο, κάθε μαθητής ξεχωριστά θα έπρεπε να γνωρίζει και να καταλαβαίνει τις βασικές αρχές και μεθόδους των μαθημάτων STEM και τη μεταξύ τους σύνδεση, ώστε να αποτελέσει εγγράμματο πολίτη, εξασφαλίζοντας με αυτόν τον τρόπο μια αξιοπρεπή θέση εργασίας στην ενήλικη ζωή του (Chesky et al, 2015).
Έκτοτε, το STEM κατέχει σημαντική θέση στην εκπαίδευση τόσο στην Αμερική, όσο και παγκοσμίως. Κεντρικό ρόλο στη χάραξη πολιτικής και στην εφαρμογή της εκπαίδευσης STEM στην Ευρώπη διαδραματίζει το Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο – μεταξύ άλλων – το 2014 ίδρυσε το National STEM Centre, ένα κέντρο που προσφέρει εκπαίδευση για μαθητές και εκπαιδευτικούς και χιλιάδες δωρεάν διαδικτυακά εκπαιδευτικά εργαλεία και πηγές. Την τελευταία πενταετία η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει εκπονήσει έρευνες που δείχνουν αφενός τις αδύναμες επιδόσεις των μαθητών σε θέματα επιστημών και μαθηματικών και αφετέρου την έλλειψη καταρτισμένου εργατικού δυναμικού σε πεδία STEM, γεγονότα που ανέδειξαν την ενδυνάμωση και εφαρμογή της εκπαίδευσης STEM ως επίσημη προτεραιότητά της (European Commission, European Parliament, 2015).
Το γεγονός ότι η εκπαίδευση STEM τέθηκε στο κέντρο της εκπαιδευτικής πολιτικής, είχε ως αποτέλεσμα την εμφάνιση πολλαπλών, και πολλές φορές αντίθετων, προσεγγίσεων σε διαφορετικά εκπαιδευτικά συστήματα, δομές, χρονικές στιγμές ή ηλικίες: σχολεία εντός σχολείων, αυτόνομα σχολικά προγράμματα, μάθηση εξ’ αποστάσεως, αυτόνομοι όμιλοι – STEM clubs, απογευματινά προγράμματα, ειδικά σχολεία, προγράμματα που σχεδιάζονται και προσφέρονται από άτυπες μορφές εκπαίδευσης, όπως είναι για παράδειγμα τα διαδικτυακά σεμινάρια, οι δραστηριότητες τεχνολογικών μουσείων και οι ποικίλες ιδιωτικές εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες.
Οι Asghar et al (2012) τονίζουν ότι η εγγενής φύση της πρακτικής STEM είναι διαθεματική και εστιάζει στην καθαυτή επίλυση προβλημάτων. Κάθε αποσπασματική και απομονωμένη προσπάθεια αποτυγχάνει να αποδώσει τη φύση του STEM σε σχέση με τον πραγματικό κόσμο και για το λόγο αυτό έχει περιορισμένη δυνατότητα να προετοιμάσει κατάλληλα τους μαθητές για μια επιτυχή επαγγελματική σταδιοδρομία στα επιστημονικά πεδία του STEM.
Στο παραπάνω πλαίσιο το CGS ίδρυσε την πρώτη Ακαδημία STEM σε ελληνικό σχολείο το Σεπτέμβριο του 2014 με στόχο να προσφέρει στους μαθητές όχι ένα ακόμα εκπαιδευτικό πρόγραμμα, αλλά μια συνολική φιλοσοφία που να διαχέεται και να χρωματίζει την καθημερινότητά τους στο σχολείο.
Οι στόχοι της Ακαδημίας STEM στο CGS
O ορισμός που δίνει το CGS για το STEM ταυτίζεται με αυτόν των Myers et al για τους οποίους νοείται ως «μεταβολή στο φιλοσοφικό πλαίσιο διδασκαλίας και μάθησης» (2015, σελ. xv). Οι θεωρίες των Dewey, Piaget, Montessori και Vygotsky συμφωνούν στην ανάγκη για μάθηση στην πράξη (learn by doing), υλικά, εμπειρίες και θεματικές από την καθημερινότητα και την πραγματική ζωή των μαθητών και έμφαση στον πειραματισμό και την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης (Mooney, 2013). Θεωρούν ότι μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο ενδυναμώνεται και πραγματώνεται η μάθηση στο μέγιστο δυνατό βαθμό, μια προσέγγιση απόλυτα συμβατή με αυτήν της φιλοσοφίας STEM.
Στο παραπάνω πλαίσιο βασικοί στόχοι της Ακαδημίας STEM του CGS είναι οι εξής:
- η προώθηση της διερευνητικής μάθησης και της φιλοσοφίας «learn by doing» στην εκπαιδευτική διαδικασία,
- η υλοποίηση των STEM δράσεων και η διασύνδεσή τους μέσα από διαθεματικές προσεγγίσεις.
- η οριζόντια χρήση τεχνολογίας (ICT intergration) και
- η σύνδεση της φιλοσοφίας STEM με την καθημερινή ζωή των μαθητών
Η έμφαση στην πειραματική διαδικασία στα μαθήματα φυσικών επιστημών και σε δραστηριότητες όπως ο Προγραμματισμός (Coding), η Εκπαιδευτική Ρομποτική (Robotics) και η Σχεδίαση (Design), αποτελούν πρακτικές που εφαρμόζονται στην καθημερινότητα του σχολείου, σε όλες τις βαθμίδες, από το Νηπιαγωγείο έως και το Λύκειο.
Απώτερος στόχος της Ακαδημίας STEM είναι να καλλιεργήσει δεξιότητες όπως είναι η δημιουργικότητα, η επαγωγική και παραγωγική σκέψη, η δυνατότητα επίλυσης προβλημάτων, η κριτική σκέψη, η λογική, η συνεργατικότητα, αλλά και να ενισχύσει την αυτοπεποίθηση, την ηθική και κοινωνική συνείδηση των μαθητών, συνδέοντας επιστημονικά ζητήματα με αντίστοιχες κοινωνικές και ηθικές προεκτάσεις και διλήμματα (Bryan et al, 2016, Jolly, 2017).
Η Διδακτική προσέγγιση | STEM στην πράξη
Η διδακτική προσέγγιση της Ακαδημίας STEM δεν αφορά συγκεκριμένο μάθημα στο ωρολόγιο πρόγραμμα των μαθητών, αλλά χαρακτηρίζει το σύνολο της εκπαιδευτικής καθημερινότητας, μέσα από δράσεις και παρεμβάσεις που χρωματίζονται από τη φιλοσοφία STEM. Διαφοροποιείται ανάλογα με τη βαθμίδα εκπαίδευσης, ώστε να συνάδει με τις δυνατότητες και ανάγκες της εκάστοτε ηλικίας των μαθητών. Παράλληλα, εφόσον εντάσσεται στο πρωινό πρόγραμμα, οφείλει να συμπληρώνει αρμονικά την εκπαιδευτική φιλοσοφία International Baccalaureate (IB) που ακολουθεί το σχολείο καθώς και το αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών.
Ο Ρόλος-Κλειδί των εκπαιδευτικών
Ρόλο-κλειδί στο σύνολο του εγχειρήματος έχουν οι εκπαιδευτικοί (νηπιαγωγοί, δάσκαλοι και καθηγητές), οι οποίοι υλοποιούν και εφαρμόζουν τη φιλοσοφία STEM στο μάθημά τους. Προς την κατεύθυνση αυτή έχουν ισχυρό προβάδισμα σε σχέση με άλλα σχολεία λόγω της συνάφειας της φιλοσοφίας STEM με αυτήν του προγράμματος IB που ακολουθούν όλες οι βαθμίδες από τον Ιανουάριο του 2014.
Ωστόσο, γίνεται μια συνεχής προσπάθεια επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών σε αυτήν, τόσο με πολλαπλά και συνεχή εσωτερικά trainings, όσο και με προγράμματα στο εξωτερικό (Πρόγραμμα Erasmus+ στον άξονα ΚΑ1 με τίτλο «Από τις συνιστώσες στη συνισταμένη: ενισχύοντας τη διδασκαλία και τη μάθηση με προσέγγιση STEM από το Νηπιαγωγείο μέχρι και το Λύκειο» και στον άξονα ΚΑ2 με τίτλο “STEM for all seasons”).
Η επιμόρφωση είναι κρίσιμη για την υιοθέτηση της φιλοσοφίας STEM ιδιαίτερα σε περιπτώσεις όπου είναι απαραίτητη η εξοικείωση με νέες τεχνολογίες και ηλεκτρονικές εφαρμογές (Goodwin, 2013). Από την άλλη, χρησιμοποιείται ενίοτε η μέθοδος “peer coaching” (Cotabish et al, 2013), κατά την οποία ο συντονιστής της Ακαδημίας STEM παρευρίσκεται στην τάξη με υποστηρικτικό ρόλο.
Προγράμματα Έρευνας IB Primary Years Programme (PYP)
Στο IB Primary Years Programme (PYP), οι μαθητές από 4-12 χρονών εμπλέκονται σε διαθεματικά πεδία που οργανώνονται σε Ενότητες Έρευνας. Μέσα από αυτές, καλλιεργείται ένα προφίλ μαθητή που -μεταξύ άλλων- ερευνά, είναι γνώστης, σκέπτεται, επικοινωνεί, νοιάζεται και τολμά. Προς την κατεύθυνση αυτή, το STEM έρχεται να συμπληρώσει και να ενδυναμώσει το PYP, με εξειδικευμένες δράσεις, πειράματα, εκπαιδευτικές επισκέψεις, τεχνολογικές περιπλανήσεις και κατασκευές.
Παράδειγμα αποτελεί η ενεργειακή κατοικία που κατασκεύασαν οι μαθητές Ε ́ Δημοτικού στο πλαίσιο Προγράμματος Έρευνας για την Ενέργεια. Σε αυτό οι μαθητές παρακολούθησαν παρουσίαση για τον σχεδιασμό μιας ενεργειακής κατοικίας από εξειδικευμένο μηχανικό, λαμβάνοντας υπόψη κριτήρια όπως είναι η εξοικονόμηση ενέργειας, η χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και η μείωση των αποβλήτων. Οι γνώσεις τους συμπληρώθηκαν από το αντίστοιχο κεφάλαιο «Φυσικών» του Οργανισμού και πειράματα σχετικά με την ενέργεια στο εργαστήριο. Στη συνέχεια κατασκεύασαν σε ομάδες μακέτες ενεργειακής κατοικίας χρησιμοποιώντας απλά υλικά και παρουσίασαν στην τάξη (με χρήση powerpoint) τα στοιχεία που καθιστούν την κατοικία τους πιο «πράσινη».
Με τον τρόπο αυτό εμπέδωσαν τα κατασκευαστικά χαρακτηριστικά της ενεργειακής κατοικίας, κατανόησαν τους τρόπους με τους οποίους η ενέργεια επηρεάζει την καθημερινότητά τους και τον κόσμο γύρω τους, συνεργάστηκαν μεταξύ τους και βρήκαν «εύφορο έδαφος» για δημιουργικότητα και πρωτοτυπία.
IB Middle Years Programme (MYP) και STEM
To STEM αποτελεί μία θεμελιώδη προσέγγιση του ΙΒ MYP (Middle Years Programme), σύμφωνα με την οποία η διδασκαλία και η μάθηση έχουν ενσωματωθεί σε έννοιες και δεξιότητες που σχετίζονται με τις επιστήμες, την τεχνολογία, τη μηχανική και τα μαθηματικά. Δομικά στοιχεία του ΙΒ MYP, όπως είναι το Παγκόσμιο Πλαίσιο και οι Θεμελιώδεις έννοιες, υποστηρίζουν τη διαθεματική μάθηση, ενισχύοντας τη σύνδεση μεταξύ των γνωστικών αντικειμένων. Επιπρόσθετα, τα διαθεματικά σχέδια μαθήματος παρέχουν τη δομή για τη διαθεματική έρευνα, η οποία αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο και προϋπόθεση όλων των γνωστικών αντικειμένων του STEM.
Στο πλαίσιο αυτό, το STEM στην εκπαίδευση στοχεύει στο να καλλιεργήσει μαθητές – «STEM-literate» πολίτες, οι οποίοι, βασιζόμενοι στα ερωτήματα και την έρευνα, θα είναι έτοιμοι να αντιμετωπίσουν ένα μέλλον ευμετάβλητο, αβέβαιο, περίπλοκο και κάποιες φορές, διφορούμενο.
To “E-Engineering” του STEM
Κάθε μάθημα έχει χρωματιστεί με τη φιλοσοφία STEM. Ωστόσο, για την καλύτερη επίτευξη των στόχων, έχουν σχεδιαστεί και εισαχθεί νέα μαθήματα, όπως το “Design & Technology” από τη A ́ έως και τη ΣΤ ́ Δημοτικού.
Το εκπαιδευτικό αντικείμενο του Design & Technology συνδυάζει τη θεωρητική προσέγγιση με την πρακτική εργασία των μαθητών και κύριος στόχος του είναι οι μαθητές,, ακολουθώντας τον Κύκλο Σχεδίασης, να:
- εντοπίζουν και να αναλύουν ένα πρόβλημα και τα χαρακτηριστικά του
- διερευνούν, σχεδιάζουν και οργανώνουν λύσεις
- εφαρμόζουν τις ιδέες που έχουν σχεδιάσει
- αξιολογούν την εφαρμογή των πιθανών λύσεων και να βελτιώνουν τις διαδικασίες και τις τεχνικές που ακολούθησαν.
To γνωστικό αντικείμενο της Σχεδίασης (Design) στο ΙΒ MYP στοχεύει στην αντιμετώπιση μιας σχεδιαστικής κατάστασης, την οποία ο μαθητής καλείται να επιλύσει μέσω της ανάπτυξης του κατάλληλου προϊόντος και βασιζόμενος στον Κύκλο Σχεδίασης (Design Cycle). Η διαθεματική προσέγγιση του STEM υλοποιείται μέσα από τα project της Σχεδίασης του MYP, με θέματα που εμπεριέχουν
- Τρισδιάστατη σχεδίαση και εκτύπωση: οι μαθητές εξοικειώνονται με τις τεχνικές σχεδίασης σε 3 διαστάσεις, την εφαρμογή της κλίμακας και της προοπτικής. Επίσης, γνωρίζουν τον τρόπο λειτουργίας και τα χαρακτηριστικά της τρισδιάστατης εκτύπωσης,
- Προγραμματισμό – υπολογιστική σκέψη: η υπολογιστική σκέψη αποτελεί τη διαδικασία επίλυσης προβλημάτων ως μια σειρά από διατεταγμένα βήματα – εντολές, τον αλγόριθμο. Η υπολογιστική σκέψη χρησιμοποιείται για την ανάπτυξη εφαρμογών υπολογιστών, αλλά μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για την επίλυση προβλημάτων των μαθηματικών, των φυσικών και των ανθρωπιστικών επιστημών. Αναπτύσσοντας υπολογιστική σκέψη, οι μαθητές αναγνωρίζουν τη συσχέτιση μεταξύ διαφορετικών γνωστικών αντικειμένων αλλά και μεταξύ του σχολείου και της ζωής έξω από την τάξη.
- Εκπαιδευτική Ρομποτική: οι μαθητές εφαρμόζουν γνώσεις προγραμματισμού αλλά και μηχανικής, ώστε να μελετήσουν την κατασκευή, να συνθέσουν και τελικά «χτίσουν» ένα ρομπότ που θα εκτελεί μία συγκεκριμένη λειτουργία. Επιπλέον εξοικειώνονται στην πράξη με έννοιες όπως η κίνηση, η βαρύτητα η τριβή και η ενέργεια.
- Κατασκευή προϊόντος με υλικά στο εργαστήριο: μέσα σε κατάλληλα εξοπλισμένο εργαστήριο, οι μαθητές έρχονται σε επαφή με υλικά και εργαλεία και, αλληλεπιδρώντας με τον/την καθηγητή./τρια και τους συμμαθητές τους μαθαίνουν νέες τεχνικές και αποκτούν πρακτικές γνώσεις.
Project με διαθεματικό χαρακτήρα
Συχνά η προσέγγιση STEM νοείται ως τέσσερα σχετικά αλλά διαφορετικά θεματικά πεδία που ωστόσο σπάνια συνδυάζονται στην πράξη. Παρόλα αυτά, κεντρικός πυλώνας της φιλοσοφίας STEM είναι η διαθεματική προσέγγιση. Κατά τους Basham et al (2010) μια διαθεματική εκπαιδευτική προσέγγιση δίνει την ευκαιρία στους μαθητές να κατανοήσουν τον κόσμο γύρω τους με έναν αυθεντικό τρόπο.
Στο πλαίσιο αυτό σχεδιάζονται και υλοποιούνται project όπου πραγματοποιείται η σύνδεση μαθημάτων μέσα από κοινές θεματικές ενότητες. Παράδειγμα είναι η πραγματοποίηση του πειράματος του Ερατοσθένη στο οποίο λαμβάνουν μέρος σχολεία από όλη την Ευρώπη (Inspiring Science Education). Σε αυτό, οι μαθητές συνδυάζουν γνώσεις και μεθόδους από τη γεωγραφία, τη φυσική και τα μαθηματικά για να υπολογίσουν την Περιφέρεια της Γης, όπως έκανε ο Ερατοσθένης πριν από 2.000 χρόνια.
To “T - Technology” του STEM
To STEM χρησιμοποιεί τη δυνατότητα των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) να δημιουργούν ένα δυναμικό και ενεργό περιβάλλον εκπαίδευσης και μάθησης και εντάσσει την Τεχνολογία μέσα στο μάθημα, χωρίς να την αντιμετωπίζει ως κάτι ξεχωριστό (Ghavifekr et al, 2014). Αυτή η προσέγγιση ακολουθείται στο CGS, καθώς μαθητές και εκπαιδευτικοί καλούνται να χρησιμοποιήσουν τεχνολογικό εξοπλισμό και εφαρμογές οριζόντια στα μαθήματά τους, όπου αυτά μπορούν να τους βοηθήσουν.
Από την άλλη, από τις πρώτες τάξεις του Δημοτικού δίνεται έμφαση στον Προγραμματισμό (Coding) και την Εκπαιδευτική Ρομποτική (Robotics) ως μέσα καλλιέργειας της αλγοριθμικής σκέψης. Συμπληρωματικά, οι μαθητές εισάγονται στην τρισδιάστατη σχεδίαση με ειδικές εφαρμογές 3D-Design, και σε μεγαλύτερες τάξεις βλέπουν να σχέδιά τους να παίρνουν σάρκα και οστά μέσα από τη χρήση του τρισδιάστατου εκτυπωτή του σχολείου.
Τέλος, στόχος το μαθήματος ΤΠΕ στα CGS είναι η ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων, αλλά και δημιουργία μίας αποθήκης ψηφιακών εργαλείων που χρησιμοποιούν οι μαθητές σε άλλα γνωστικά αντικείμενα.
Εξειδικευμένοι όμιλοι
Όλοι οι μαθητές από την Α ́ Δημοτικού μέχρι και την Α ́ Λυκείου έχουν τη δυνατότητα επιλογής ομίλου, που ανάλογα με την ηλικία τους αφορά μία διδακτική ώρες ανά εβδομάδα. Στόχος των ομίλων είναι η έκθεση του μαθητή, κατά τη διάρκεια του υποχρεωτικού πρωινού προγράμματος, σε επιπλέον θεματικές ενότητες και δραστηριότητες, οι οποίες συμβάλλουν στη διαμόρφωση και ενισχύουν το ακαδημαϊκό και προσωπικό προφίλ του.
Στο παραπάνω πλαίσιο προσφέρονται εξειδικευμένοι όμιλοι STEM ώστε να μπορούν οι μαθητές που το επιθυμούν να εμβαθύνουν περαιτέρω σε θεματικές που τους ενδιαφέρουν αλλά και -κατά περίπτωση- να ενδυναμώσουν το προφίλ τους ώστε να συμμετέχουν σε εξειδικευμένους εθνικούς ή διεθνείς διαγωνισμούς. Παραδείγματα ομίλων STEM είναι οι όμιλοι Ρομποτικής, Νανοτεχνολογίας, Αστρονομίας, Μαθηματικών, Τεχνολογίας, Φυσικής, Βιολογίας, Μαθηματικών, Προγραμματισμού και Αρχιτεκτονικής.
Εκπαιδευτικές επισκέψεις
Μια βασική συνιστώσα της εκπαιδευτικής φιλοσοφίας STEM είναι η γνωριμία με τον κόσμο της έρευνας και της παραγωγής αλλά και με τεχνολογίες αιχμής που πιθανότατα εμπνεύσουν τους μαθητές και τους προσφέρουν εναύσματα για τον επαγγελματικό προσανατολισμό τους.
Προς την κατεύθυνση αυτή οργανώνονται εκπαιδευτικές εκδρομές σε ευρωπαϊκά και ελληνικά ερευνητικά κέντρα, πανεπιστήμια και βιομηχανίες, ενώ παράλληλα διοργανώνονται εξειδικευμένες ομιλίες και παρουσιάσεις στο σχολείο από ερευνητές και επαγγελματίες STEM.
Δημιουργία CGS Academia με κατεύθυνση STEM
Το CGS Academia αποτελεί ένα καινοτόμο πρόγραμμα που απευθύνεται σε μαθητές του σχολείου με υψηλά κίνητρα μάθησης και έχει σκοπό να ενισχύσει την κριτική τους σκέψη, τη δημιουργικότητα, δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων, ανάλυσης και σύνθεσης, προσφέροντάς τους εναύσματα από ένα ευρύ φάσμα ακαδημαϊκών περιοχών, εκτός διδακτέας ύλης και αναλυτικού προγράμματος του σχολείου.
Το Senior Academia απευθύνεται σε μαθητές Γ ́ Γυμνασίου και Α ́ Λυκείου και περιλαμβάνει δύο κατευθύνσεις, ανάλογα με τις μαθητικές επιδόσεις τους αλλά και την κλίση και προτίμηση των μαθητών: Academia “STEM” και Academia “Humanities and Social Sciences”.
Οι διαλέξεις στο Senior Academia με κατεύθυνση STEM καλύπτουν πολλαπλές θεματικές περιοχές, από τις θετικές επιστήμες, τα μαθηματικά και την τεχνολογία και έχουν χαρακτήρα εισαγωγής σε επιστημονικές θεματικές εκτός αναλυτικού προγράμματος του σχολείου, ενώ περιλαμβάνουν επισκέψεις διακεκριμένων ομιλητών από την πανεπιστημιακή κοινότητα ή ερευνητικούς φορείς.
Εξειδικευμένες Δράσεις
Κατά τη διάρκεια της χρονιάς, συχνά διοργανώνονται εξειδικευμένες, απομονωμένες δραστηριότητες STEM που συμπληρώνουν τη συνολική εκπαιδευτική προσέγγιση και ενδυναμώνουν τη φιλοσοφία STEM .
Παραδείγματα τέτοιων δράσεων είναι η ενεργή παρουσία των μαθητών σε επιστημονικά συνέδρια ή science fairs (ACSTAC, Athens Science Festival) και η συμμετοχή τους σε επιστημονικές βραδιές, εβδομάδες ή ημέρες (βραδιά ερευνητή, Hour of Code, Bebras Challenge).
Το STEM ως φιλοσοφία στην εκπαιδευτική καθημερινότητα
Το σύνολο των παραπάνω δράσεων χαρακτηρίζονται από έναν κεντρικό σχεδιασμό και προσδίδουν στο STEM έναν ολιστικό και ενιαίο χαρακτήρα. Κάθε μια από τις συνιστώσες του STEM (Science, Technology Engineering, Mathematics) ενδυναμώνεται ξεχωριστά αλλά ταυτόχρονα ενδυναμώνονται όλες μαζί, η μία από την άλλη αλλά και από μαθήματα που φαινομενικά δεν έχουν σχέση με αυτές, όπως είναι οι Τέχνες ή οι Ανθρωπιστικές Επιστήμες μετασχηματίζοντας στο STEM σε STEAM ή STREAM.
Η παραπάνω προσέγγιση αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις, όπως είναι η πίεση του χρόνου, η ανάγκη υλικών, εξοπλισμού αλλά και συνεχούς ανανέωσης και εμπλουτισμού του προγράμματος με νέες ιδέες. Από την άλλη δρέπει καρπούς που επιζητεί κάθε σχολείο όπως είναι μαθητές που μαθαίνουν να μαθαίνουν και να σκέπτονται, ενδιαφέρονται και απολαμβάνουν τη μάθηση και καθηγητές που εξελίσσονται συνεχώς. Επιπλέον, σε λίγα χρόνια αναμένει να δει τους μελλοντικούς επιστήμονες, μηχανικούς, τεχνολόγους, προγραμματιστές αλλά και τους ενεργούς πολίτες που γνωρίζουν και αξιολογούν.
